Czterdziesta rocznica wprowadzenia stanu wojennego, przypadająca w tym roku, to okazja do wydania specjalnego teatrologii.pl. Brutalne stłumienie posierpniowej rewolucji oraz próba rozbicia ruchu Solidarność przez władze PRL i generałów Ludowego Wojska Polskiego, skupionych wokół Wojciecha Jaruzelskiego w Wojskowej Radzie Ocalenia Narodowego, stało się bowiem dla naszego pokolenia jednym z najistotniejszych doświadczeń politycznych czy wręcz historycznych. Miało też ogromny wpływ na życie teatralne w Polsce za sprawą ogłoszenia przez ZASP bojkotu komunistycznej telewizji, zaostrzenia cenzury, prezentowania przedstawień bądź recytacji w kościołach.
Wychodząc więc z założenia, że teatr – korzystając z dostępnych mu środków bez względu na okoliczności zewnętrzne – emuluje życie społeczne zarówno w jego codziennym, jak i symbolicznym wymiarze, przygotowaliśmy na 13 grudnia upamiętnienie XL rocznicy wybuchu stanu wojennego. Jest to nowa odsłona naszego działu DRAMAT, na który jak zawsze składają się cztery elementy: tekst sztuki, rozmowa z autorem, artykuł i wideo. Tym razem dział oparty jest na dramacie młodego pisarza, a także reżysera teatralnego Andrzeja Błażewicza, Stan wojenny. Początek/Próby rekonstrukcji, opartego na wypowiedziach działaczy Solidarności. Ten typ dramatu, re-enactment, powstający zarówno w zachodnioeuropejskich, jak i polskich teatrach, omawia Jagoda Hernik Spalińska. Rozmowę z autorem przeprowadziła Zuzanna Liszewska-Soloch. I jako wisienka na torcie – nagranie czytania performatywnego sztuki Andrzeja Błażewicza, wyreżyserowane przez Michała Zdunika.
Dramaty historyczne. Ruscy. Stan wojenny udało nam się, dzięki wsparciu Instytutu Literatury w Krakowie, także wydać, w drugim już tomie Biblioteczki Teatrologii.pl. Książka przygotowana została z myślą o przypadających w 2021 dwóch rocznicach – czterdziestej wprowadzenia stanu wojennego oraz trzydziestej wyjścia ze Świdnicy wojsk sowieckich, a właściwie już rosyjskich, zakończonego 21 października 1991. W tomie, poza dwoma dramatami Błażewicza opartymi na wspomnieniach i relacjach osób będących uczestnikami bądź świadkami wydarzeń, zamieszczone zostały pozwalające je zrozumieć studia trojga profesorów – wrocławskiego historyka Edwarda Czapiewskiego, poznańskiego socjologa Bartosza Korzeniewskiego oraz warszawskiej teatrolog Jagody Hernik Spalińskiej. Dramaty historyczne już wkrótce będą do nabycia w księgarni Prospero Instytutu Teatralnego w Warszawie.
jhs, mk, rw.
