W obecnej edycji „Teatrologii. info” publikujemy trzy miniatury dramatyczne Pawła Jurka z cyklu Na Ziemi i w teatrze: Sprytna Parka, Za porozumieniem stron oraz Mój pierwszy i jedyny milion.
Ponadto ogłaszamy cztery recenzje przedstawień powstałych w ostatnim czasie w teatrach dramatycznych Warszawy, Krakowa i Wrocławia. Andrzej Dabrówka dzieli się swymi refleksjami po obejrzeniu Ambasadora Sławomira Mrożka wystawionego przez Jarosława Gajewskiego w Teatrze Klasyki Polskiej. Artur Grabowski komentuje Chłopów Władysława Reymonta zainscenizowanych pod drewnianym krzyżem przez Remigiusza Brzyka w Teatrze Ludowym w Krakowie. Kamil Bujny omawia przygotowaną we Wrocławskim Teatrze Współczesnym przez Kubę Kowalskiego prapremierę Uwolnienia Zenona Fajfera, krakowskiego dramatopisarza znanego z Odlotu osnutego wokół katastrofy smoleńskiej. Debiutująca na naszych łamach Marta Kułaj omawia – oparty na noweli izraelskiego pisarza Ashera Kravitza Jewish Dog o psie w czasie Zagłady trafiającym do obozu w Treblince – spektakl stawiającej pierwsze kroki w Teatrze Żydowskim w Warszawie Ewy Galicy z V roku Reżyserii Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza. Małgorzata Komorowska w swym cyklu Szkiców o operze (część 7) opisuje tym razem związki opery z polityką.
* * *
Do zbliżającego się Święta Niepodległości nawiązywał spektakl poświęcony jednemu z jej ojców, Wojciechowi Korfantemu, zaprezentowany 6 listopada w Teatrze Telewizji Polskiej. Przedstawienie Hotel Korfanty, na podstawie scenariusza Artura Pałygi, z udziałem aktorów Teatru Śląskiego w Katowicach, wyreżyserował jego dyrektor – Robert Talarczyk. W przedpremierowym wywiadzie udzielonym katowickiej edycji „Gazety Wyborczej” przez Talarczyka znalazło się jednak zdumiewające stwierdzenie: „Robimy właściwie pierwszy spektakl w Teatrze Telewizji w wolnej Polsce”.
Rozumiem, że Talarczyk postanowił wmówić czytelnikom „Wyborczej”, iż bynajmniej nie podjął współpracy z TVP podporządkowanej PiS-owi, lecz jakoby nakręcił przedstawienie już po odsunięciu tej partii od władzy w rezultacie ostatnich wyborów parlamentarnych. Ponieważ jeszcze niedawno w Byku słowami Szczepana Twardocha Talarczyk szydził z Agnieszki Holland jako czołowej opozycjonistki politycznej w Polsce, musiał zapewnić opinię publiczną, że wbrew pozorom podziela poglądy wybitnej reżyserki. Teatr Telewizji powstał w komunistycznej i zniewolonej Polsce, ale międzywojenną pod panowaniem Józefa Piłsudskiego ukazał Talarczyk w stylistyce mrocznej fantasmagorii, jak zmierzch patriarchatu w swej inscenizacji Empusionu Olgi Tokarczuk. Czyżby dyrektor Talarczyk sądził, że dopiero 15 października 2023 Polska odzyskała wolność?
Mimo iż w tym roku święto odzyskania niepodległości wypada w sobotę, zaledwie jeden teatr dramatyczny w Polsce przygotował na ten dzień okolicznościową premierę. 11 listopada w Teatrze Polskim w Warszawie odegrana zostanie bowiem Odprawa posłów greckich Jana Kochanowskiego i to w realizacji niejako ponad podziałami politycznymi, bo w transkrypcji Antoniego Libery i z Andrzejem Sewerynem w roli Ulissesa. Ciekawe, jak w ustach dyrektora Seweryna zabrzmi przełożona przez Liberę na współczesną polszczyznę słynna kwestia:
O nierządne królestwo i zginienia bliskie,
Gdzie ani prawa ważą, ani sprawiedliwość
Ma miejsce, ale wszystko złotem kupić trzeba!
rw.
