Od redakcji 168(219), czyli Kahlo, Walentynowicz, Grotowski. 7 września 2023 Sezon 2023/2024 pomału się rozkręca, teatry przygotowują nowe premiery. Czy przyniosą one dobre, interesujące spektakle, bo o nowatorskich raczej nie ma co marzyć, zobaczymy. U nas tymczasem dwie recenzje i felieton, a w nich trzy wybitne indywidualności, każda z innej przestrzeni działań. Wszystkie niepowtarzalne w swej specyfice, choć wszystkie zmagające się z politycznymi i społecznymi uwikłaniami. Frida Kahlo, biseksualna meksykańska malarka, prekursorka emancypacji kobiet, silnie związana z ruchem komunistycznym, sportretowana została w zrealizowanej przez Teatr Współczesny w Krakowie sztuce Frida Niki Jastrun w reżyserii Jana Naturskiego, którą omawia Jagoda Hernik Spalińska. Anna Walentynowicz, robotnica ze Stoczni Gdańskiej, współtwórczyni Wolnych Związków Zawodowych i działaczka „Solidarności” doczekała się scenicznej kreacji stworzonej przez Agnieszkę Przepiórską w Europejskim Centrum Solidarności, a obecnie prezentowanej w Teatrze Łaźnia Nowa w Nowej Hucie. O przedstawieniu Nazywam się Anna Walentynowicz Piotra Rowickiego na podstawie dość stronniczej, wydanej przez Znak w 2020, biografii Doroty Karaś i Marka Sterlingowa Walentynowicz. Anna szuka raju w reżyserii Anny Gryszkówny pisze Artur Grabowski, starając się przy tej okazji zdefiniować na wstępie istotę teatru. Odwołuje się w swych wywodach między innymi do dokonań Jerzego Grotowskiego, trzeciego bohatera dzisiejszego wydania „Teatrologii.info”. Dominuje on w felietonie Rafała Węgrzyniaka pod przewrotnym tytułem: Grotowski jako antykomunista. Tekst jest repliką na insynuacje i manipulacje zawarte w ogłoszonej we wrocławskim „Performerze” recenzji Dariusza Kosińskiego książki Agnieszki Wójtowicz Grotowski polityczny wydanej pod koniec ubiegłego roku. Mamy więc w tym wydaniu rewolucyjną, feministyczną malarkę, której przeciwstawić można rodzimą robotnicę i opozycjonistkę walczącą z reżimem komunistycznym, ale także jednego z czołowych reformatorów światowego teatru lawirującego wśród politycznych i intelektualnych elit czasów PRL-u. Reprezentują oni postawy znamienne dla burzliwej historii ubiegłego stulecia. W Zapowiedziach program obchodów 20. Urodzin Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. mk.